İran kedisi, Kuzey Amerika’da en çok saygı gören kedi ırklarından biridir ve kökleri yüzlerce yıl öncesine dayanır. Eğer konuşabilselerdi, onlara bu uzun ve eşsiz tarihlerini sormayı çok isterdik.
İran kedilerinin uzun, ipeksi tüyleri, geniş yuvarlak gözleri ve tatlı mizaçları, bu kedilerin sadık ve sevgi dolu evcil hayvanlar olarak öne çıkmasına yardımcı olur. İran kedileri, ailelerine tüm sevgilerini verirler ancak bazen çekingen görünebilirler.
Bu, sizin daha fazla bağlılığınıza ihtiyaç duydukları anlamına gelir. Güvenlerini kazanmak zaman alır ancak bir İran kedisiyle en yakın arkadaş statüsüne ulaştığınızda buna tamamen değer.
İran Kedisine Genel Bakış
İran kedisi, tatlı tüyleri, oldukça yuvarlak bir yüzü ve geniş gözlü kısa bir ağzı olan orta ila büyük bir kedi olarak kabul edilir. Ağır kemikli olarak kabul edilirler ve tipik olarak vücut oranlarıyla iyi dengelenmişlerdir. Kısa kalın bacakları, büyük patileri, kalın bir boynu ve geniş bir göğsü vardır.
Ağırlık
İran kedileri, 7-14 kilo arasında bir ağırlığa sahiptir ve erkeklerin genellikle dişilerden biraz daha büyük olduğu bilinmektedir.
İran kedisi, iyi bir dinlenme salonundan hoşlanan bir kedidir ve düşük aktivite seviyeleri nedeniyle kilo almaları mümkündür. Persian kedinizi uygun bir diyetle beslemek ve ona bol bol oyun oynama fırsatı vermek, kilosunu kontrol altında tutmasını sağlayabilir.
Boy/Uzunluk
İran kedisi, nispeten uzun bir kedidir ancak bir Maine Coon değildir! Burunlarından kuyruklarının ucuna kadar olan uzunlukları genellikle 35-45 cm arasında değişir. Uzunluklarını en iyi, en sevdiğiniz kanepeye uzanıp güneşlenirken anlayabilirsiniz.
Birçok Renkten Oluşan Bir Kürk
Persianların kürkü, kedi dünyasında gerçekten ikoniktir. Uzun, kalın ve ipeksidir; bakması kadar sevmesi de çok güzeldir. En çok düz beyaz-krem kürkleriyle bilinirler ancak desenleri ve renkleri, patiska, tekir, iki renkli veya sivri uçlu ve mavi, siyah, kırmızı (turuncu) ve ötesi dahil olmak üzere geniş bir yelpazeye sahiptir.
Beklenen Yaşam Süresi
İran kedileri, uygun şekilde bakıldıkları takdirde uzun süre yaşayabilirler. Tipik ömürleri, 10 ila 17 yıl arasındadır.
İran kedinizin sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamak için en azından her yıl veterinerinizi ziyaret ettiğinizden emin olun ve fiziksel durumlarında veya davranışlarında bir sorun göründüğünde veterinere gidin.
İran Kedisinin Özellikleri
Persian’ın ana karakteristiği, kısa ve hafif kalkık burunları ve geniş gözleri olabilir. Bu, Persian’a kaçırılması zor, türünün tek örneği bir görünüm kazandırır. Bu yuvarlaklık, onları arkadaş olarak son derece çekici kılar çünkü arkadaş canlısı ve yumuşak hisler yayarlar.
Bu kediler oldukça dayanıklıdır, hatta beklediğinizden biraz daha ağırdır. Çoğu Pers kedisi, sık sık tımar edilmesi gereken uzun tüylere sahiptir.
İran Kedisi Kişilik ve Davranış
İran kedileri, büyüleyici mizaçları, rahat kişilikleri ve düşük aktivite ihtiyaçları ile bilinir. Bu kediler, bütün gün etrafta zıplayarak kargaşa çıkarmayacak, bunun yerine dinlenmek ve herkesin ne yaptığını izlemek için güzel bir yer bulacaktır.
Yine de endişelenmeyin. İran kedisi hala oynamayı sever ve kedi ağaçlarına ve oyuncaklarına bolca erişime sahip olmaktan yararlanır. Biraz itilmeye ihtiyaç duyabilirler ancak bir kez oyalanmaya başladıklarında devam etmekten mutluluk duyacaklardır.
İran kedisi, arkadaş canlısı ve uysaldır ancak bu kapıdan içeri giren herkesle bağ kuracakları anlamına gelmez. İran kedinizin güvenini kazanmanız gerekir.
İran kedinizle aranızda güven oluşturmak, bir taahhüt gerektirir ancak sonunda her zaman buna değer. Bu kediler, sizi anladıktan sonra ilgiyi severler ancak bunun için sizi taciz etmezler. Kedinizin ne zaman daha fazla ilgi istediğini anlayacaksınız!
İran Kedisinin Bakımı
Bir İran kedisine bakmayı üstlenmeniz gerekir. Muhtemelen sizi kendine çeken uzun, tatlı kürkü, keçeleşmediğinden veya dolaşmadığından emin olmak için günlük tımar gerektirecektir. İran kedinizi günde bir kez fırçalamalı ve ayda bir kez yıkamalısınız.
Persianların kürkü, doğal olarak kendini kalıntılardan ve kirden temizleyemez, bu nedenle insanlarının onları tımar etmesine güvenirler. Bu, kürkün iyi durumda kalmasına yardımcı olacak ve kürklü bebeğinizin tüylerini acı verici bir şekilde ayırmak zorunda kalmanızı önleyecektir.
İran kedilerinin gözlerinin diğer kedilere göre daha sık yaşardığı da bilinmektedir. Bu göz yaşları, gözlerinin yakınındaki kürklerinde lekelenmeye neden olabilir, bu nedenle gözlerini her gün silmek en iyisidir.
İran kedileri, kum kabı konusunda çok titizdir. Evcil hayvan ebeveynleri, Persian’larının temiz ortamlar istediğini bilir: kirli bir kum kabı bırakmaz.
İran Kedisi Sağlıkla İlgili Endişeler
Diğer birçok safkan kedi gibi İran kedisi de estetik açıdan popüler özellikler yaratmak adına seçici yetiştirme yoluyla oluşturulan belirli sağlık risklerine daha yatkındır.
İran kedilerinin sahip olduğu bazı yaygın sağlık sorunları şunlardır:
Düz (brakisefal) yüzleri nedeniyle solunum güçlüğü ve solunum sıkıntısı,
Aşırı göz sulanması,
Göz kapağı anormallikleri veya konjonktivit,
Isıya karşı hassasiyet,
Hipertrofik kardiyomiyopati olarak adlandırılan kalbin kas duvarlarının kalınlaşması.
Persianların bazı risklere karşı daha hassas olabileceğini bildiğimiz için sağlıklarını her zaman göz önünde bulundurmak önemlidir. Şüpheye düştüğünüzde veterinerinizle konuşun.
Bir İran Kedisini Evde Karşılama
İran kedisi, evinizde beslediğiniz için şanslı olacağınız güzel ve görkemli bir ırktır. Sessiz, rahat bir yaşam tarzından, güneşlenmekten, kanepede kitap okumaktan ve dinlenmekten hoşlanan insanlar, İran kedisinde harika bir arkadaşlık bulacaktır.
İran Kedisi Karakteri:
İran kedileri sakin, nazik ve sevecen karakterleri ile tanınır. Genellikle sessizdirler ve evde huzurlu bir atmosfer yaratırlar. Sahiplerine karşı bağlıdırlar ve kucakta vakit geçirmekten hoşlanırlar. Oyun oynamayı severler, ancak aşırı aktif değillerdir.
İran Kedisi Tüy Yapısı:
İran kedilerinin tüyleri uzun, yoğun ve ipeksidir. Bu güzel tüy yapısının düzenli bakımı gereklidir; günlük tarama tüylerin karışmasını ve düğümlenmesini önler. Ayrıca düzenli banyo ve bakım ürünleri kullanımı da tüy sağlığı için önemlidir.
İran Kedisi Eğitimi:
İran kedileri, zeki ve uyumlu olmalarına rağmen, eğitimleri bazen sabır gerektirebilir. Temel itaat eğitimi ve tuvalet eğitimi verilebilir, ancak sabırlı ve tutarlı bir yaklaşım benimsemek önemlidir. Ödül bazlı eğitim yöntemleri en etkili sonuçları verir.
İran Kedisi Tarifi:
İran kedileri dengeli ve kaliteli bir diyetle beslenmelidir. Kaliteli kedi mamaları tercih edilmeli ve porsiyon kontrolüne dikkat edilmelidir. Kilo almaya meyilli olduklarından, beslenme miktarları dikkatlice takip edilmelidir. Veterinerinizin önerdiği diyet programını takip etmek sağlıklı bir yaşam için gereklidir.
İran Kedisi Çocuklarla Uyumu:
İran kedileri genellikle çocuklarla iyi anlaşır. Sakin ve nazik doğaları sayesinde çocuklu aileler için uygundur. Ancak, çocukların kediye saygılı davranmaları ve onu rahatsız etmemeleri önemlidir. Böylece aralarında güçlü ve güvene dayalı bir ilişki gelişebilir.
İran Kedisi ve Sosyallik:
İran kedileri sosyal kedilerdir ve aile üyeleri ile vakit geçirmekten hoşlanırlar. Yalnız kalmaktan pek hoşlanmazlar ve sahipleriyle sürekli etkileşim içinde olmayı tercih ederler. Diğer evcil hayvanlarla da genellikle iyi geçinirler, ancak tanışma süreci dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
İran Kedisi ve Oyunseverlik:
İran kedileri orta düzeyde oyunseverdir. Kendi başlarına oynayabilirler, ancak sahipleriyle birlikte vakit geçirmeyi daha çok severler. Yumuşak oyuncaklar ve etkileşimli oyunlar onların aktif kalmasını sağlar ve zihinsel olarak uyarır.
İran Kedisi Yatkın Olduğu Hastalıklar:
İran kedileri, bazı genetik hastalıklara yatkın olabilir. Polikistik böbrek hastalığı, solunum problemleri ve göz hastalıkları bu cinsin sıkça karşılaştığı sağlık sorunları arasındadır. Düzenli veteriner kontrolleri, bu hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi için gereklidir.
İran Kedisi Tarihçesi:
İran kedisi, eski dönemlere dayanan zengin bir tarihçeye sahiptir. 17. yüzyılda İran’dan (eski adıyla Persiya) Avrupa’ya getirilmiş ve hızla popülerlik kazanmıştır. O dönemde soylular ve aristokratlar arasında favori bir kedi cinsi haline gelmiştir.
İran Kedisi Hakkında Daha Fazla Bilgi:
İran kedileri hakkında daha fazla bilgi almak için veterinerinizle görüşebilir, kedi bakım kitapları okuyabilir veya İran kedisi sahipleri ile deneyimlerini paylaşan forumlara katılabilirsiniz. Ayrıca, kedi gösterileri ve etkinlikleri de bu cins hakkında bilgi edinmek için harika bir yerdir.
İran kedileri, sevecen, nazik ve sakin doğaları ile evinize huzur getirecek mükemmel evcil hayvanlardır. Çocuklarla ve diğer evcil hayvanlarla iyi anlaşan bu kediler, size sürekli arkadaşlık edecek ve evinizde sıcak bir atmosfer yaratacaktır. Sağlıklı ve mutlu bir İran kedisi sahibi olmak için düzenli bakım ve veteriner kontrollerini ihmal etmemeniz yeterlidir. Bu zarif kediler, yaşamınıza güzellik ve huzur katacaktır.
İran Kedisi Irkına Genel Bakış
AĞIRLIK: | 3 ila 6 kilo |
UZUNLUK: | Yaklaşık 35 ila 45 cm |
TÜY: | Uzun |
KÜRK RENGİ: | Düz (beyaz, siyah, krem vb.), tekir, patiska, iki renkli, gümüş ve altın, gölgeli ve dumanlı ve himalaya |
GÖZ RENGİ: | Mavi, yeşil, mavi-yeşil, ela, bakır |
YAŞAM BEKLENTİSİ | 10 ila 17 yıl |
İran Kedisinin Özellikleri
Sevgi Düzeyi: | Orta-Düşük |
Dostluk: | Orta-Düşük |
Çocuk Dostu: | Düşük |
Hayvan Dostu: | Düşük |
Egzersiz İhtiyaçları: | Düşük |
Şakacılık: | Düşük |
Enerji Seviyesi: | Düşük |
Zeka: | Düşük |
Seslendirme Eğitimi: | Orta-Düşük |
Tüy Dökülme Miktarı: | Yüksek |
İran Kedisinin Tarihi
1600’lerden beri insanlar arasındaki varlığına rağmen, İran kedisinin tarihi hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliniyor. Bu kedilerin İran’dan (günümüzde İran) ve Türkiye’den geldiği düşünülmektedir. Cins, Haçlı Seferleri ile Batı’ya, Avrupa’ya taşınmıştır.
İngiltere Kraliçesi Victoria da dahil olmak üzere soylular arasında popüler hale gelen İran kedileri, o zamanlar Asya kedileri olarak anılan bir grup olan bölgedeki diğer uzun tüylü kedilerle paylaştıkları bir özellik olan zarif uzun tüylere sahipti. Cins, başlangıçta adını Türkiye’nin başkenti Ankara’dan alan Angoras olarak anılıyordu.
İran kedilerinin popülaritesi, 19. yüzyılın sonlarında kedi gösterisi devresi önem kazanmaya başladığında daha da güçlendi. Bu süre zarfında Amerika Birleşik Devletleri’ne getirildiler ve burada Amerika’nın tercih ettiği uzun tüylü kedi ırkı olarak Maine Coon kedisine evrimleştirildiler.
İran kedilerinin özellikleri arasında yuvarlak kafalar, kısa burunlar, yuvarlak kulaklar ve kısa vücutlar bulunur. Bazen “oyuncak yüzler” olarak anılan geleneksel Persler, soylu meslektaşlarının diğer fiziksel ve mizaç niteliklerinin çoğunu paylaşmalarına rağmen daha belirgin bir burna sahiptir.
İran Kedisi Bakımı
Uzun tüyleri nedeniyle, İran kedilerinin tüylerinin düzenli olarak taranması gerekmektedir. Düzenli taranmadığı takdirde özellikle Perslerin tüyleri hızla karışabilir ve keçeleşebilir, bu da onlar için acı verici olabilir. Perslerin parlaklık ve yumuşaklıklarını korumalarına yardımcı olmak için günde bir kez fırçalanmaları ve aylık banyo yaptırılması önerilir.
Lekelerin aşırı sulanmasını önlemek için gözler her gün silinmelidir. Tüm kedilerde olduğu gibi günlük veya haftalık diş fırçalama şeklinde düzenli diş hijyeni gözetilmelidir. Düzenli tırnak kesimleri de gereklidir.
Genel olarak, Persler, yüksek bakımlı evcil hayvanlar olarak kabul edilir. Kürkleri doğal olarak kir ve diğer kalıntıları dökmediğinden, yumuşak ve temiz kalmalarını sağlamak ve onları iç mekanda tutmak sahiplerine yani bakıcılarına kalmıştır. Persler düzenli ortamlarda tutulmayı tercih ederler, bu nedenle çöp kutularını her gün temizlemek de önemlidir.
Persler, kedi ırkları arasında pek enerjik ve oyunbaz değildir. Bir İran kedisi rahatlamak için güzel ve sıcak bir yer bulmayı tercih eder. Bazen alışılmadık bir enerji patlaması yaşayabilir, ancak bunu genellikle nispeten hiç aktivite içermeyen uzun bir kestirme izler.
Bu cins, daha yavaş bir öğrenicidir ve çok eğitilebilir bir kedi olarak kabul edilmez. Aktivitelere katılmaktansa izlemeyi tercih eder.
İran Kedisi Yaygın Sağlık Sorunları
Tüm safkan kediler gibi Persler de seçici üreme eğilimleri tarafından sürdürülen bir dizi sağlık sorununa eğilimlidir. Bu sorunların çoğu, Perslerin tercih edilen yüz yapısı ile doğrudan ilgilidir. Ancak fiziksel özellikleriyle ilgisi olmayan genetik sağlık sorunları ile de ortaya çıkabilirler. Persleri yakından takip etmek önemlidir, böylece herhangi bir sağlık sorunu erken yakalanır ve tedavi edilir.
Sorumlu yetiştiriciler, yavruları arasında yaygın sağlık sorunlarının yayılmasını hafifletmek için adımlar atarken, hiçbir yetiştirici, kedilerinin tamamen hastalıksız veya hastalık potansiyeli olmadığını kesin olarak söyleyemez. İran kedileri arasında dikkat edilmesi gereken yaygın sağlık sorunları şunlardır:
- Polikistik böbrek hastalığı, bir veya iki böbreği etkileyen, genellikle kedi 7-10 yaş civarında belirti göstermeye başlayan genetik bir hastalıktır.
- Kesik burunlarından kaynaklanan solunum güçlüğü ve solunum sıkıntısı
- Progresif retinal atrofi (retina tembelliği), göz kapağı çıkıntıları (kiraz gözü) ve göz kapaklarının içe doğru katlanması (entropiyon) dahil olmak üzere göz rahatsızlıkları
- Aşırı göz sulanması
- Mesane taşları ve mesane enfeksiyonları
- Hipertrofik kardiyomiyopati, kalbin kas duvarlarının kalınlaşması
- Karaciğer şantları, karaciğere kan akışını etkileyen ve cılız bir görünüme, mesane taşlarına ve anemiye neden olabilen bir bozukluktur.
- Isı hassasiyeti
İran Kedisi Diyet ve Beslenme
İran kedileri seçici yiyiciler olma eğilimindedir, ancak sevdikleri bir şeyi bulduklarında iyi beslenirler. Yiyecekleri protein ve lif bakımından yüksek, yağ oranı düşük olmalı ve ıslak, kuru, çiğ veya iki veya daha fazla türün karışımı olabilir.
İran kedileri özellikle enerjik olmadıklarından, hareketsiz kalmaları kilo alımına ve obeziteye yol açabileceğinden onları aşırı beslememeye dikkat edin. Aşırı yemeyi sınırlamak için yiyecekleri her zaman dışarıda bırakmak yerine günde iki kez yem seti miktarları. Düz yüzleri nedeniyle, bazı Persler belirli şekil ve büyüklükteki yiyecekleri yemekte güçlük çekebilirler, bu nedenle bir İranlı yemek yemiyorsa, yemeğin yapısında bir değişiklik gerektirebilir.
Artıları
- İnsan ailesine olan bağı güçlüdür.
- Tüylü yumuşak kürkle ayırt edici, muhteşem görünüm.
- Çok fazla egzersize veya zenginleştirmeye ihtiyaç duymaz, sadece rahatlamak için güzel bir tur veya sıcak bir yer.
Eksileri
- Böbrek ve mesane rahatsızlıkları, göz hastalıkları ve solunum sorunlarına daha yatkın.
- Yavaş öğrenen, kolay eğitilebilen bir kedi değil.
- Haftalık banyo ve günlük saç fırçalama gerektirir.