Evin kirlenmesi, kedi sahipleri tarafından bildirilen en yaygın davranış sorunudur. Kedinizin sorununun çözümü, davranışlarının altında yatan nedenlere bağlı olacaktır.
Kediler neden kum kutusunun dışında tuvaletlerini yaparlar?
Kediniz, tıbbi problemler, tuvalete karşı isteksizlik veya tuvaletin dışındaki yerlere idrar yapma veya dışkılama tercihi dahil olmak üzere herhangi bir sayıda nedenden dolayı kum kutusu sorunu yaşayabilir.
Tıbbi Sorunlar
Bir kedinin normal idrara çıkma veya dışkılama davranışını engelleyen herhangi bir tıbbi durum, kum kutusu sorunlarına neden olabilir. Örneğin idrar yollarının iltihaplanması, idrara çıkmayı ağrılı hale getirebilir ve idrara çıkma sıklığını ve aciliyetini artırabilir. Bu deneyimler, bir kedinin, özellikle kum kutusunu ağrı ile ilişkilendiriyorsa, tuvaletin dışında idrar yapmasına veya dışkılamasına neden olabilir. Böbrek ve tiroid hastalıkları ile diyabetes mellitus, kedinin daha fazla su içmesine ve daha sık idrara çıkmasına neden olduklarından, tuvalet kutusunun kullanılmaması da olası suçlulardır. Benzer şekilde, sindirim sistemi sorunları, bir kedinin dışkılamasını ağrılı hale getirebilir, sıklığını veya aciliyetini artırabilir ve bir kedinin dışkılama üzerindeki kontrolünü azaltabilir. Son olarak, bir kedinin hareketliliğine veya bilişsel işlevlerine müdahale eden yaşa bağlı hastalıklar, kedinin tuvalete zamanında gitme yeteneğini etkileyebilir.
Kum Kutusundan Kaçınma
Kum kutusuna karşı bir isteksizlik de evin kirlenmesine neden olabilir. Kedinizin tatsız bulduğu kutu, kum, kutunun yeri veya üçü de olabilir.
Kum kutusuna karşı isteksiz bir kedi, genellikle çeşitli yüzeylerde ortadan kalkar. Halı, yatak veya giysi gibi yumuşak yüzeylerde veya karo zeminler veya küvetler gibi sert yüzeylerde idrar veya dışkı birikintileri bulabilirsiniz. Kedinizin kum kutusundan ne kadar kaçınmak istediğine bağlı olarak, onu kullanmaya devam edebilir, ancak sadece tutarsız bir şekilde.
Uygunsuz Yer Tercihleri
Kediniz, kum kutunuzla ilgili bir şeyden hoşlanmayabilir, ancak başka bir noktada ortadan kaldırmayı tercih etmesi de mümkündür. Bu durumda, kedi bir yüzey tipini veya bir yeri tercih edebilir. Belirli yüzeyleri tercih eden kediler genellikle bu seçeneğe sadık kalırlar. Örneğin, giysi veya halı gibi yumuşak yüzeylerde ortadan kaldırmayı hoş bulan bir kedinin karo zemin kullanması pek olası değildir. Alternatif bir yeri tercih eden kediler, genellikle mevcut çöp kutusu konumuna karşı isteksizdir.
Nefretlerde olduğu gibi, belirli yüzeyleri veya yerleri tercih eden kediler, çöp kutusunu tutarsız bir şekilde kullanmaya devam edebilir. Evin kirlenmesinin bir nedeni diğerine yol açabilir. Örneğin, idrar yolu rahatsızlığı olan ve tuvalete zamanında yetişemeyen bir kedi, nerede olursa olsun idrarını yapacaktır. Daha sonra yeni site için bir tercih geliştirebilir ve orada ortadan kaldırmaya devam edebilir.
İdrar Püskürtme
Kediniz yüzüyle bacağınıza sürtündüğünde veya tırmalama direğini kaşıdığında, yanaklarındaki ve patilerindeki bezlerden de kokusunu bırakır. Aynı derecede normal fakat daha az hoş olan bir başka işaretleme davranışı da idrar püskürtmedir – belirli bir alan çevresinde küçük miktarlarda idrar birikmesi. Bir alana az miktarda idrar püskürterek, bir kedi varlığını duyurur, bölgesel sınırlar kurar veya korur veya çiftleşmeye hazır olduğunu bildirir.
Kediler genellikle sandalyelerin veya duvarların arkası gibi dikey yüzeylere püskürtür. Püskürtme yapan bir kedi ayağa kalkar, kuyruğunu kaldırır ve titrer, ardından birkaç tutarlı yere küçük idrar birikintileri püskürtür. Kediler, idrar yapmak için yaptıkları gibi, püskürtmek için çömelmezler.
Kediler, eve yeni bir kedi girdiğinde veya dışarıdaki kediler yakınlarda olduğunda olduğu gibi, bölgelerine yönelik bir tehdit algıladıklarında püskürtebilir.
Alternatif olarak, kediler, kısıtlayıcı diyetler veya yetersiz oyun süresi (sahiplerin genellikle intikam olarak algıladıkları bir tepki) gibi koşullar veya yeni mobilya ve halı kokusuna tepki olarak durumları ile ilgili hayal kırıklığından püskürebilir.
Kum kutusu sorunlarını durdurmak için yapabilecekleriniz
Önce sorunu hemen çözün. Davranış ne kadar uzun süre devam ederse, alışkanlık haline gelme olasılığı o kadar artar.
İkincisi, birden fazla kediniz varsa, suçluyu belirleyin. Sorumlu tarafı bulmak için onları ayırmanız gerekebilir. Alternatif olarak, veterineriniz size ağızdan verilen ve idrarda görünecek, toksik olmayan özel bir leke sağlayabilir.
Üçüncüsü, evde idrar birikintileri bulursanız, püskürtme ile diğer ev kirlenmesi biçimlerini birbirinden ayırmanız gerekir. Kedinizi püskürtme belirtileri için izleyin veya etrafta olmadığınızda duruma göz kulak olmak için bir video kamera kurun.
Evi kirleten kediyi belirledikten sonra, kapsamlı bir fizik muayene ve altta yatan tıbbi sorunları kontrol etmek için uygun teşhis testleri için onu veterinerinize götürmeniz akıllıca olacaktır. Tıbbi rahatsızlıkları olan kediler her zaman hasta gibi davranmayabilir.
Nedeni Belirleyin
Tıbbi nedenler ekarte edildikten sonra, dedektif çalışmanız başlar. İşte bir nedene işaret edebilecek bazı kalıplar:
- Belli bir yüzey tipini mi tercih ediyor? Eğer öyleyse, altlığınızı buna uyacak şekilde değiştirmek mümkün olabilir. Halı gibi yumuşak yüzeyleri seviyorsa, daha yumuşak, daha ince bir altlık alın ve kutusuna bir halı kalıntısı koyun. Pürüzsüz, parlak yüzeyler için bir tutkusu varsa, sadece az miktarda çöple kaplı kutusuna fayans koymayı düşünün. Zamanla daha fazla çöp eklenebilir.
- Tercih ettiği belirli bir yer var mı? Eski bölgeyle ilgili bir şeyler canını sıktığı için yeni bir alan tercihi geliştirmiş olabilir. “Tercih ettiği” yere bir çöp kutusu yerleştirmeyi deneyin. Güvenilir bir şekilde kullandıktan sonra, kutuyu kademeli olarak günde sadece birkaç santim istenen konuma geri getirin. Kullanmayı bırakırsa kutuyu hareket ettirmeyi bırakın; bunun yerine, onu en son güvenilir bir şekilde kullandığı noktaya geri götürün, ardından yavaş yavaş tekrar hareket ettirmeye başlayın.
- Birden fazla evcil hayvanınız varsa, çöp kutusundayken veya çıkarken başka bir hayvan kedinizi korkutuyor mu? Bu, kedinizin kutuyu kullanmaktan korkmasına neden olabilir. Halihazırda kapalı bir kutu kullanıyorsanız, onu 360 derecelik bir görünüm sağlayan bir kutuyla değiştirin. Bu, kutunun içindeyken ona daha fazla güven verecek ve pusuya daha az eğilimli olmasını sağlayacaktır. Ayrıca, kutuyu birden fazla çıkış yolu olacak şekilde konumlandırın (yani kutuyu üç taraftan çevrelemeyin). Son olarak, kedinize daha fazla seçenek sunmak için birden fazla yere birden fazla kutu yerleştirin.
- Kediniz kutuyu kullandığında ağlıyor mu, atıklarını gömmeyi reddediyor mu, kuma dokunmadan kutunun kenarına mı oturuyor ya da kutunun hemen yanından eleniyor mu? Eğer öyleyse, önce kutunun temiz olduğundan emin olun. Bazı kediler, herhangi bir idrar veya dışkı içeren bir kutu kullanmayı reddederler.
- Kediniz, özellikle yakın zamanda ve aniden marka değiştirdiyseniz, kullandığınız kumdan hoşlanmayabilir. Marka değiştirmeniz gerekiyorsa, bunu kademeli olarak yapın ve eskisine küçük miktarlarda yeni çöp ekleyin. Çoğu kedi kokusuz kumu tercih eder.
- Kutunun kendisi suçlu olabilir. Daha büyük kediler daha büyük kutulara ihtiyaç duyar ve yavru kediler ve yaşlı kediler alçak kenarlı kutulara ihtiyaç duyar. İnsanlar kokuyu ve başıboş çöpü azaltmak için kapalı kutuları sevse de, kedinizin bakış açısından, kapaklar kokuları tutar. Kedinizin en çok hangi kombinasyonu sevdiğini belirlemek için birkaç tür kutu ve birkaç tür çöp satın almanız gerekebilir. Evde kedi sayısı kadar kutu artı bir tane sağlayın. Bu rekabeti azaltır ve her kediye kendine ait bir kutu verir.
İlaçlar kedimin evi kirletmesini engeller mi?
Anti-anksiyete ilaçların, diğer ev kirlenmesi türlerine göre püskürtme davranışını önleme olasılığı daha yüksektir. Her kullanıldığında, ilaç sadece çözümün bir parçası olabilir ve çevresel değişikliklerle birlikte kullanılmalıdır. Ayrıca, ilaçların potansiyel olarak zararlı yan etkileri olabilir ve tüm kediler iyi adaylar değildir. Uzun süre ilaç tedavisi gören kediler bir veteriner tarafından yakından izlenmelidir.
Kum kutusu sorunlarını ve ilaçlamayı durdurmak için başka hangi yöntemleri göz önünde bulundurmalıyım?
- Plastik tabakalar, gazete veya zımpara kağıdı, zararsız, hafif darbeler veren elektronik paspaslar veya yumruları yukarı bakacak şekilde bir halı yolluk, kedinizin kirli bir alana girmesini engellemek için kullanılabilir.
- Kirli bir alanın önemini değiştirmeyi deneyin. Kediler ayrı alanlarda yemek yemeyi ve ortadan kaldırmayı tercih ederler, bu nedenle önceden kirlenmiş alanlara mama kapları ve mamalar yerleştirmeyi deneyin. Kedinizle o alanda oynamak ve orada oyuncak bırakmak da yardımcı olabilir.
- Kapıları kapatarak veya alanı mobilya veya bitkilerle kaplayarak kedinizin belirli bir alana girmesini engellemeyi deneyin. Bebek kapıları bir kediyi odadan uzak tutmaz.
- Onu iş üstünde yakala. Ayrılabilir tasmadaki bir zil size onun nerede olduğunu söyler. Onu eleme rutininin ilk saniyelerinde yakalayabilirseniz, onu bir su tabancasıyla ürkütün veya bir kavanoz peni sallayın, böylece ürkmeyi bu hareketlerle ilişkilendirebilir. Onu korkutmak yerine korkutmamanız önemlidir; korku sorunu daha da kötüleştirir. Üstelik, onu elendikten sonra yakalarsanız, fırsat pencereniz de ortadan kalkar – onu tam elemek üzereyken yakalamalısınız.
- Bir veteriner davranış uzmanına danışmak, uygun olmayan eliminasyonun nedeni ve bu yaygın sorunu ele almak için potansiyel stratejiler hakkında önemli bilgiler sağlayabilir.
“Beni cezalandırmak için yapıyor!”
Sahiplerin, kedilerin intikam almanın bir yolu olarak uygunsuz yerlere bulaştığını düşünmesi yaygındır, ancak kediler muhtemelen bu baştan sona hesaplamaları yapmak için ihtiyaç duyacakları türden karmaşık bilişsel yeteneklere sahip değildir. Dahası, insanlar idrar ve dışkıdan tiksinmelerine rağmen, kediler onları rahatsız edici olarak görmezler, bu nedenle atık ürünleri insanlara karşı silah olarak kullanmaları pek olası değildir.
Evin kirlenmesi sinir bozucu bir sorun olabilir, ancak bir kediye asla vurmamalı, tekmelememeli veya çığlık atmamalısınız. Bu tür cezalar sadece etkisiz olmakla kalmaz, aynı zamanda neden oldukları kaygı, evin kirlenmesi sorununu daha da kötüleştirebilir. Benzer şekilde, bir kedinin yüzünü dışkısıyla ovmak da etkisizdir, çünkü kediler idrar ve dışkılarından iğrenmezler ve tedaviden birkaç dakika sonra bile tedavi ile pislik arasında bağlantı kuramazlar.
Sonuçlar
Yaygın ve sinir bozucu bir sorun olan uygunsuz eliminasyonu kontrol etmek zor olabilir. Tam çözüm, erken müdahaleye, ardından davranışın nedenini belirlemek için yapılan dedektif çalışmasına ve sorunu çözmek için sizin tarafınızdan harcanan zamana ve çabaya bağlıdır. Veterinerler ile ortaklaşa hem kediler hem de onları seven insanlar uyum ve sağlık içinde yaşayabilirler.