Kedilerdeki astım hastaılığını tespit etmek zaman zaman zor olabilir. Bu durumda kedinizin bir tüy yumağı daha çıkarmak üzere olduğunu ya da bir miktar yiyeceği öğütmekte zorlandığını düşünebilirsiniz. Oysa astım yavaş ilerleyen, başlarda kedinizin zaman zaman öksürmesine fakat sonrasında son derece normal görünmesine sebep olmaktadır. Bu yüzden görülen astım vakalarının neredeyse tamamı veteriner hekim tarafından tespit edilmektedir.
Kedi Astımı Nedir?
İnsan astımı gibi, kedi astımı da alerjen kaynaklı bir solunum rahatsızlığıdır ve nefes darlığına neden olur. Bazı kedilerin bağışıklık sistemleri, solunan bir alerjene aşırı tepki verir. Ortaya çıkan bağışıklık reaksiyonu, kan dolaşımında solunum yollarında yoğun iltihaplanmaya neden olan aşırı madde üretimine neden olur. Şişmiş ve iltihaplı hava yolları daha sonra fazla mukus salgılar ve daralır, bu da kedinin nefes almasını zorlaştırır.
Kedi Astımının Belirtileri
Kedi astımının erken belirtilerinin tespit edilmesi zor olabilir. En belirgin özellik kedinizin olması gerekenden daha kısa sürede yorulmasıdır. Tam gelişmiş bir astım krizi, ilk başta bir tüy yumağı öksürmeye çalışan veya muhtemelen yediklerini öğütemeyen bir kedinin kusmaya çalışmasına benzeyebilir. Astım ataklarında vücut duruşu biraz farklıdır. Astımla birlikte, kedinin vücudu yere doğru eğilir ve mukusun hava yolunu temizlemek için boynu ve başı dışarı ve aşağı doğru uzar. Öğürmeye benzer bir öksürük sesine muhtemelen hapşırma veya kusma da eşlik edebilir. Kedi köpüklü mukusu zaman zaman dışarı atabilir ama bazı durumlarda atamadığı da olabilir.
Elbette bu tarz belirtiler sık sık görülmeyebilir, bu da yaşanan durumun “tüy yumağı” çıkarma olarak algılanmasını kolaylaştırır. Bu olağan kabul edilen durum kedinizin yaşamını tehdit edebilir ve tam anlamıyla atak geçiren bir kedi derhal bir veterinere götürülmelidir. Erken belirtilerden bir veya ikisini gösteren bir kedi bile mutlaka muayene edilmelidir. Teşhis edildikten sonra, bu saldırılardan biri sırasında kedinize yardım etmek için yapabileceğiniz şeyler vardır.
Kedi Astım Ataklarının Nedenleri
Stres, astım krizine neden olabilir veya bunu şiddetlendirebilir. Bu nedenle, kediniz astım krizi geçirdiğinde her zaman olabildiğince sakin kalmaya çalışmalısınız. İnsan astım ataklarından sorumlu olan aynı alerjenlerin çoğu, kedi astımı ataklarından sorumludur;
- Sigara içmek
- Küf
- Ev kimyasalları
- Toz
- Polen
- Kedi kumu partikülleri
Kedi Astımı Teşhisi
Veteriner hekiminiz, kedinizdeki astımı teşhis etmek için çeşitli teşhis testleri kullanacaktır. En yaygın teşhis araçları şunlardır:
- Kan Testleri: Kan testleri, veterinerinizin diğer hastalıkları dışlamasına yardımcı olacak ve kedinizin vücudunun herhangi bir yerinde iltihap olup olmadığını gösterecektir.
- Göğüs Röntgeni: Torasik radyografi olarak da adlandırılan bu teşhis, veterinerinizin akciğerlerdeki kronik iltihaplanma alanları veya olağandışı sıvı birikimi gibi anormallikleri görselleştirmesine yardımcı olacaktır. Bazen astımı olan kedilerin göğüs radyografilerinde görülen parlak dallanma modelleri olacaktır. Bu, solunum yollarında iltihaplı hücre birikiminin göstergesidir. Akciğer aşırı şişmesi bazen kedi astımı vakalarında da görülür.
- Bronkoalveolar Lavaj (BAL): Bu son derece faydalı bir prosedür olabilir. Genel anestezi altında kedinin trakeasına bir endotrakeal tüp yerleştirilerek yapılır. Bu, veterinerinizin kedinizin hava yollarında bulunan sıvılardan doğrudan bir örnek almasına olanak tanır. BAL, astımın yanı sıra akciğerlerin diğer durumlarını da teşhis edebilir. BAL’ın dezavantajı, genel anestezi gerektirmesidir ki bu, şiddetli solunum sıkıntısı olan veya başka türlü aşırı derecede hasta bir kedi için tavsiye edilmemektedir.
Kedi Astımı Tedavisi
Kedi astımı, tedavisi olmayan, kronik ilerleyen bir hastalıktır. Bunun yerine, veterineriniz kedinizi olabildiğince rahat ettirmek için bir ilaç yönetimi planı geliştirmeye çalışacaktır. Kedi astımı için en yaygın yönetim stratejileri, hava yollarındaki iltihabı azaltmak için kullanılan bir steroid ve kedinin daha kolay nefes alabilmesi için hava yollarını olabildiğince açık tutmak için bir bronkodilatör içerir.
Bazen bu ilaçlar ağızdan verilir, ancak başka bir uygulama şekli, özel bir maske ile verilen, genellikle Flovent olan ölçülü doz inhalerdir. Aerokat Kedi Aerosol Odası bu amaçla geliştirilmiştir. Aerosol steroid uygulamasının haplara ve enjeksiyonlara göre avantajı, vücuttan ziyade doğrudan akciğerlere gitmesidir, dolayısıyla daha az yan etki vardır.
Kediniz normal olduğunu düşündüğünüzden daha şiddetli ataklar geçiriyorsa, yeniden değerlendirilmesi ve ilaçların olası ayarlanması için veterinerinize geri götürülmelidir.
Çoğu kedi sağlığı sorununda yaşandığı gibi, kedi astımının başarılı bir şekilde yönetilmesinin anahtarı, kedinizi iyi tanımak, nefes alışverişindeki değişiklikler için gözlerinizi ve kulaklarınızı açık tutmak, reçeteye göre ilaçları vermek ve gerektiğinde veteriner bakımı almaktır.
Kedi Astım Atakları Nasıl Önlenir?
Kedinize kedi astımı teşhisi konduğunda, astımın ciddiyetine bağlı olarak tekrarlayan ataklarını azaltmaya yardımcı olabilecek birkaç yaşam tarzı değişikliği seçeneğiniz bulunmaktadır. Yapmanız gereken ilk ve en önemli şey, kedinizde solunum sıkıntısına neden olan çevresel alerjenleri ortadan kaldırmaya çalışmaktır. Bazıları kolay olacak; diğerleri daha karmaşık veya daha pahalıdır. Kedi astımının en yaygın tetikleyicilerinden bazıları şunlardır:
- Sigara: Sigara içiyorsanız, gelecekte bunu dışarıda yapmanız gerekecektir. Daha da iyisi, kendi sağlığınız ve evinizi paylaşan tüm canlılar için bırakmayı düşünün.
- Küf: Derinlemesine temizlik yapın. Buharlı bir temizleyici, karo zeminler, duş kabinleri ve duvarlar gibi katı yüzeylerden küf ve diğer alerjenleri temizlemek için iyi bir iş çıkarır.
- Toz ve toz akarları: Sık sık vakumlama, tozu ve akarları azaltmaya yardımcı olabilir. Pahalı olmalarına rağmen, hava temizleyicileri, havadan hem toz akarlarını hem de küf sporlarını temizlemek için mükemmeldir. Kedinizin en sık oturduğu odada bir oda temizleyici düşünün. Temizleyici aynı zamanda polen mevsiminde de yardımcı olacaktır.
- Ev kimyasalları: Kullanımlarını minimumda tutmaya çalışın. Kedinizin yararı, kendi sağlığınız ve ev ortamınız için çevre dostu ürünler kullanın.
- Kedi kumu: Kil kumlarından yükselen toz nedeniyle çoğu astımlı kediler için iyi değildir. Kokusuz kedi kumu kullanmayı düşünün. Kedilerin genellikle çöp değişiklikleri konusunda telaşlı olduğunu unutmayın, bu nedenle yeni kumu yavaş yavaş tanıtın.
