Kedilerde Diyafram Fıtığı: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Süreci
Kedilerde diyafram fıtığı, diyafram kasında oluşan bir yırtık ya da delik nedeniyle karın boşluğundaki organların (mide, karaciğer, bağırsak gibi) göğüs boşluğuna geçmesiyle ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur.
Kedilerde Diyafram Fıtığı Nedir?
Kedilerde diyafram fıtığı, diyafram kasında oluşan bir yırtık ya da delik nedeniyle karın boşluğundaki organların (mide, karaciğer, bağırsak gibi) göğüs boşluğuna geçmesiyle ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. Göğüs boşluğuna yer değiştiren organlar, akciğerlere baskı yaparak solunumun zorlaşmasına neden olur. Nefes darlığı, halsizlik ve yaşam kalitesinde ciddi düşüş gibi belirtilerle kendini gösterir. Özellikle travma sonrası ortaya çıkan durumlarda, acil veteriner müdahalesi hayat kurtarıcı olabilir.
Belirtiler Nelerdir?
Diyafram fıtığının semptomları her kedide aynı şekilde görülmez. Ancak aşağıdaki belirtiler sıkça karşımıza çıkar:
-
Nefes alıp vermede zorluk: En dikkat çekici belirtilerden biridir. Kedi sanki bir şey tarafından sıkıştırılıyormuş gibi hızla ama zorlanarak nefes alabilir.
-
Ağızdan nefes alma: Kediler normalde ağızdan nefes almaz. Böyle bir durum fark ettiyseniz vakit kaybetmeden müdahale edilmelidir.
-
Morarma (siyanoz): Dudaklar ve diş etlerinde morarma gözlenebilir; bu, vücudun yeterli oksijen alamadığını gösterir.
-
Öksürük veya hırıltı: Akciğer üzerindeki baskı nedeniyle kediniz normalden farklı sesler çıkarabilir.
-
İştahsızlık, kusma: Sindirim sistemi de etkilendiği için yemek yemeyi reddedebilir ya da yediklerini çıkarabilir.
-
Karında içe çökme: Karın bölgesi göze çarpacak şekilde düzleşmiş veya çökmüş görünebilir.
-
Halsizlik: Genel bir isteksizlik hali, oyunlara ya da ilgiye yanıt vermeme gözlenebilir.
Neden Ortaya Çıkar?
Diyafram fıtığı genellikle dışsal bir travma sonucu oluşur. En yaygın nedenler arasında:
-
Trafik kazaları: Özellikle dışarı çıkan kediler için büyük risk oluşturur.
-
Yüksekten düşme: Balkon veya pencere düşmeleri, iç basınç farkı nedeniyle diyafram yırtıklarına yol açabilir.
-
Fiziksel darbe: Oyun sırasında sert bir çarpışma ya da başka bir hayvanla kavga gibi durumlarda da ortaya çıkabilir.
-
Doğuştan gelen nedenler: Nadir de olsa bazı kediler diyaframda delikle doğar. Bu tür vakalar yavruluk döneminde anlaşılır.
Nasıl Teşhis Edilir?
Veteriner hekimin öncelikle fiziksel muayene yapması gerekir. Kedinin solunum tipi, karın boşluğunun görünümü gibi ipuçları tanıya yardımcı olur. Kesin tanı için genellikle şu yöntemler kullanılır:
-
Röntgen: Organların göğüs boşluğuna geçip geçmediğini net şekilde gösterir.
-
Ultrason: Fıtığın konumunu ve hangi organların etkilendiğini daha iyi anlamamıza yardımcı olur.
-
Gerekirse, bilgisayarlı tomografi (CT) ile detaylı görüntüleme yapılabilir.
Tedavi Süreci
Diyafram fıtığının tek kalıcı çözümü cerrahi müdahaledir. Ameliyat sırasında yırtık doku onarılır ve göğüs boşluğuna geçen organlar karın boşluğuna geri yerleştirilir.
Ameliyat sonrası süreçte:
-
Kedinizin birkaç gün veteriner gözetiminde kalması gerekebilir.
-
Solunum desteği ve ağrı kesiciler uygulanır.
-
İyileşme süresi kedinin yaşına, genel sağlık durumuna ve fıtığın ciddiyetine göre değişiklik gösterir. Genellikle 2–4 hafta içinde toparlanma beklenir.
Yazar Hakkında
Arda Beyaz (@arda_beyaz) evcil hayvan bakımı ve eğitimi konularında uzman bir yazardır. Yıllarca süren deneyimi ile evcil hayvan sahiplerine rehberlik etmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Her cerrahi işlemde risk vardır ancak diyafram fıtığı ilerlediğinde çok daha büyük bir risk haline gelir. Zamanında yapılan bir müdahale, kedinizin yaşam şansını büyük ölçüde artırır.
Tam olarak önlenemese de, yüksekten düşmeleri engellemek ve kediyi trafikten uzak tutmak riski azaltabilir. Balkonlara sineklik takmak, pencere güvenliği sağlamak işe yarar.
Standart bir diyafram fıtığı operasyonu 1–2 saat sürebilir. Ancak ameliyat sırasında başka komplikasyonlar çıkarsa süre uzayabilir.
Evet. Veteriner hekimin önereceği kolay sindirilebilen, yumuşak mamalarla beslenme önerilir. Sindirimi zor mamalar fıtık sonrası baskı yaratabilir.
Evet, doğuştan gelen fıtıklar vardır ancak genellikle erken dönemde (yavruyken) fark edilir. Solunum ve sindirimde kalıcı sıkıntılar varsa veteriner değerlendirmesi gerekir.
Son Yazılar
En Zeki 20 Köpek Irkı ( Cinsi ) ! En Akıllı Köpek Irkları
Arkadaşlıkları ve sadakatleri ile bilinen köpek cinsleri arasında bazılarının diğerlerine göre daha zeki olduğu kanıtlanmıştır. En akıllı köpekleri belirlenirken, hızlı öğrenip anlayabilmeleri, problemleri çözme yetenekleri göz önünde bulundurulur.
Yavru ve Yetişkin Labrador Mama Önerisi – Tavsiye Ediyorum!
Labrador köpeğiniz mama seçimi yapmadan önce bilmeniz gereken önemli bilgiler… Labrador köpekler çok hareketlidir. Bu sebeple öncelikle yüksek enerjili mamaları tercih etmelisiniz. Obeziteye yatkındırlar;
Kedim Kabının Dışına Çişini ve Kakasını Yapıyor? Çözümünü Buldum...
Yıllardır kum kabına çişini, kakasını yapan kedim huy değiştirdi. Bu konuda hiç bir sorun yaşamazdık. Ama bir gün ayakkabımın içinde minicik bir sürpriz buldum. İlk başta “tek seferliktir” dedim. Sonra fark ettim ki işin arkası geliyor.
