Başka bir bireye hükmetmeye veya korkutmaya yönelik düşmanca veya şiddetli davranış olarak tanımlanan saldırganlık, kedilerde oldukça yaygın bir davranış sorunudur. Kedilerdeki nedenleri hem tetikleyiciler hem de hedefler açısından karmaşık olabilir ve agresif kedi davranışlarını ortadan kaldırmak için stratejiler bulmayı zorlaştırabilir.
Kedilerde saldırgan davranışın sonuçları, diğer kedilere ve insanlara verilen yaralanmalardan, saldırgan kedilerin barınaklara teslim olmasına kadar önemli olabilir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, davranışsal nedenlerle barınaklara bırakılan kedilerin %27’sinin saldırganlık nedeniyle teslim olduğunu bildirdi. Bu yüksek riskler göz önüne alındığında, başarılı bir müdahale planı geliştirmek için kedi sahiplerinin evcil hayvanlarının saldırgan davranışlarının nedenini anlamaları önemlidir.
Sebepleri ne olursa olsun, bir kedinin korkmuş veya agresif olduğuna dair işaretleri tanımak, evcil hayvanların ve insanların yaralanmasını önlemeye yardımcı olabilir. Bu ipuçları iki kategoriye ayrılabilir: yüz ve kafada gözlemlenenler ve vücut duruşu ile ifade edilenler.
Saldırganlık belirtileri arasında genişlemiş gözbebekleri, başın üzerinde geriye doğru yassı kulaklar, tüyler kalkık olarak dik tutulan kuyruk ve kemerli bir sırt bulunur. Korku belirtileri arasında genişlemiş gözbebekleri, düzleştirilmiş ve dışa doğru tutulan kulaklar, düzleştirilmiş veya yüze aşağı doğru bastırılmış bıyıklar, sıkıca sarılmış veya vücudun altına sıkışmış kuyruk ve yüzüstü yatarken başın yukarı doğru tutulması yer alır.
Kedilerin gösterebileceği bir dizi farklı saldırganlık türü vardır ve bazı durumlarda bir kedi aynı anda birden fazla tür gösterebilir. Her tür kedi saldırganlığını yönetmek için bazı genel ilkeler şunlardır:
- Erken müdahale en iyisidir.
- Her türlü fiziksel ceza, bir kedinin korkusunu veya kaygısını artırabilir ve saldırganlığı kötüleştirebilir.
- İlaçlar yardımcı olabilir, ancak yalnızca davranışsal ve/veya çevresel değişikliklerle birlikte.
- Saldırganlığı tanımak ve saldırgan bir kediyi fiziksel temas olmaksızın ürkütmek genellikle etkilidir.
- Bir kediyi saldırganlaştırdığını bildiğiniz durumlardan kaçının.
- Yiyecek ikramları, saldırgan olmayan davranışların mükemmel pozitif uygulayıcılarıdır.
- Bu maddelerle özetlenen teknikler kullanılarak yönetilemeyen saldırganlık, bir veteriner davranış uzmanına danışmayı gerektirebilir. Burada sunulan bilgileri veterinerinizle yakın iş birliği içinde kullanmanız önemlidir.
Agresif bir kediyi yönetmenin ilk adımı, agresif davranış için tıbbi bir neden olmadığından emin olmaktır. Hipertiroidizm, osteoartrit, diş hastalığı ve merkezi sinir sistemi sorunları gibi hastalıklar saldırganlığa neden olabilir, bu nedenle davranışsal ve/veya çevresel değişiklikler yoluyla agresif kedileri yönetmeye çalışmadan önce bir veterinere danışın.
Bir veteriner tıbbi sorunları ekarte ettiğinde, saldırganlığın türünü belirlemek, nedenini anlamak ve müdahale için bir plan geliştirmek için anahtardır.
Saldırganlık Türleri
Kediler çeşitli nedenlerle saldırganlık gösterebilir. Farklı saldırganlık türleri farklı şekilde yönetilebileceğinden, bir kedinin saldırgan davranışının nedenini belirlemek önemlidir. Aşağıdakiler, kedi saldırganlığının genel kategorileri ve bunların her birinin nasıl ele alınabileceğidir.
Oyun Saldırganlığı
Yavru arkadaşlarıyla birlikte büyütülmemiş veya oynama fırsatı olmayan genç kediler ve yavru kediler genellikle oyun saldırganlığı gösterirler. Uygun oyun oynamayı öğrenmek, bir kedinin sosyalleşmesinin önemli bir parçasıdır ve bu normalde yavru arkadaşlarıyla geçirilen zaman sırasında ortaya çıkar. Kediler, yavru arkadaşları oynamayı bıraktığında veya misilleme yaptığında çok sert ısırdıklarını veya kaşındıklarını öğrenirler. Erken yaşamlarında yalnız yetiştirilen kediler bu önemli dersi öğrenemeyebilirler.
Oyun saldırganlığına girmek üzere olan kediler genellikle kuyruklarını ileri geri sallar, kulakları başlarının ucuna sabitlenir ve göz bebekleri genişler. İster hayvan ister insan olsun, hedeflerini takip edebilirler ve genellikle hedef geçerken saklandıkları yerden sıçrarlar.
Oyun saldırganlığına müdahale etmek için öncelikle saldırgan davranışın ne zaman ve nerede meydana geldiğine dair bir kalıp olup olmadığını belirleyin. Eğer öyleyse, kedinin dikkatini oyunla dağıtarak veya davranışı teşvik eden yerlere erişimi engelleyerek, örneğin kedi zıplamadan önce orada saklanırsa, yatağın altı gibi, saldırganlığı önleyin. Saldırgan bir davranıştan önce ve sırasında bir kedinin nerede olduğunu bildirmede yardımcı olabilir.
Bir kutu basınçlı havanın patlaması veya bir kişinin tıslaması gibi agresif davranışların birkaç saniye içinde gürültü caydırıcıların kullanılması, bir kediyi ürkütmeye ve dikkatini yeniden yönlendirmeye yardımcı olabilir. Amaç kediyi korkutmak değil, dikkatini dağıtmak ve dikkatini yeniden odaklamaktır. Bu zamanlarda asla bir kediyi fiziksel olarak cezalandırmayın, hatta dokunmayın, çünkü bu bir kedinin insanlardan korkmasına neden olabilir veya yanlışlıkla saldırgan davranışı ödüllendirebilecek bir oyun olarak yorumlanabilir. Saldırgan bir oyun sergileyen bir kediyi görmezden gelmek ve uzaklaşmak, ona uygunsuz agresif oyunun hiç oyun oynamamayla sonuçlandığını öğretebilir.
Bir kediyi oyun saldırganlığından uzaklaştırmak için kullanılan herhangi bir nesne, kedinin saldırganlığını oyuncağa aktarırken sizi ısırmaması veya çizmemesi için ellerinizden uzakta olmalıdır.
Korku Saldırganlığı
Bu tür saldırganlık, bir kedi yeni bir insan, hayvan veya gürültü gibi tanıdık olmayan uyaranlarla karşılaştığında veya bir kedi, veterinere gitmek gibi hoş olmayan olaylarla ilişkilendirdiği bir deneyime maruz kaldığında görülebilir.
Korku saldırganlığı gösteren kediler kulaklarını başlarına yaslayabilir, tıslayabilir, dişlerini gösterebilir veya kuyruklarını vücutlarının altına sıkıştırarak yere çömelebilir ve kürkleri dik durabilir.
Korku saldırganlığı ile başa çıkmanın en iyi yolu, korkulu bir tepki üreten durumları belirlemek ve bunlardan kaçınmaktır. Bir durumdan kaçınılamazsa, o zaman kediyi uzaktan korkuya neden olan uyarana maruz bırakarak ve ardından agresif olmayan davranışı yiyecek ve övgü ile ödüllendirerek kademeli duyarsızlaştırmayı deneyebilirsiniz.
Saldırgan bir kediyi teselli etmemek çok önemlidir, çünkü bu saldırganlığın onayı olarak algılanabilir. Geri çekilmemek veya korku göstermemek de önemlidir, çünkü bu, kedinizin istediği şey geri çekilmenizse davranışı güçlendirebilir. Dikkat eksikliği, korku saldırganlığıyla baş etmenin daha iyi bir yoludur.
Yönlendirilmiş Saldırganlık
Bir kedi bir uyaran tarafından heyecanlandığında ancak doğrudan tepki veremediğinde, kedi saldırganlığını bir insana veya başka bir kediye yönlendirebilir. Yönlendirilmiş saldırganlığı tetikleyen yaygın uyaranlar arasında yüksek sesler, bir pencereden dışarıdaki veya başıboş bir kediyi görmek veya evde başka bir kediyle tartışmak yer alır. Bazen, iç mekan kedileri arasındaki agresif bir etkileşimden sonra saldırganlık bir insana yönlendirilebilir.
Bu tür saldırganlığı önlemenin en iyi yolu, örneğin bir pencere gölgesini aşağı çekerek, başıboş kedileri pencereden uzak tutmak için caydırıcılar kullanarak veya ev kedileri arasındaki agresif etkileşimleri önleyerek uyaranları ortadan kaldırmak veya bunlardan kaçınmaktır.
Ağrının Neden Olduğu Saldırganlık Ağrısı
Kediler, ağrıyı kötüleştirebilecek dokunma, hareket veya belirli aktivitelerden kaçınmak için insanlara veya diğer evcil hayvanlara karşı agresif davranabilir. Örneğin, osteoartritli kediler, eklemlerine dokunulmasına veya manipüle edilmesine içerleyebilir ve tepki olarak tıslayabilir, ısırabilir veya kaşınabilir. Nadiren, bazı kediler, muhtemelen daha önce yaşadıkları acıdan kaçınmak için, vücutlarının bir zamanlar ağrılı kısımları iyileştikten sonra bile agresif davranmaya devam edebilir.
Sahipler, bir kedinin vücudunun ağrılı kısımlarına dokunmaktan kaçınarak ve ağrı kontrolü için etkili bir terapötik plan oluşturmak üzere bir veterinerle birlikte çalışarak ağrı kaynaklı saldırganlığı yönetebilirler.
Durum Kaynaklı Saldırganlık
Kediler, sosyal hakimiyet kurmak istediklerinde zaman zaman insanlara veya diğer evcil hayvanlara karşı saldırganlık belirtileri gösterebilirler. Kapıları vücutlarıyla kapatan veya geçerken diğer kedilere saldıran kediler bu tür davranışlar sergiliyor olabilir.
Durum kaynaklı saldırganlığı ele almanın en iyi yolu, rahatsız edici bir kediyi tamamen görmezden gelmektir. Oyun ve yiyecek ödülleri de dahil olmak üzere, yalnızca agresif bir kedi rahatladığında dikkat edilmelidir. Gevşemiş bir kedi, swatting veya tıslama yapmaz, normal büyüklükteki gözbebeklerine, dik tutulan kulaklara ve normal kuyruk duruşuna sahiptir, kuyruğu yukarı doğru tutulur, hiçbir hareket, seğirme veya uçta tüy yoktur.
Maternal Saldırganlık
Yakın zamanda doğum yapmış kediler, kendilerine yaklaşan bireylere karşı saldırganlık gösterebilirler. Sahipler sessiz, stresin az olduğu bir ortam sağlamalı, ziyaretçileri minimumda tutmalı ve saldırganlık gözlemlerse kraliçe ve yavru kedilerle temastan kaçınmalıdır. Yavru kedi yaşlandıkça ve daha bağımsız hale geldikçe anne saldırganlığı genellikle azalacaktır.
