Bir kedi sahibi olarak, kedinizin bir nöbet veya başka bir nörolojik olay geçirdiğini görmek korkutucudur. Yine de insanlarda olduğu gibi kedilerde de nörolojik bozukluklar görülebilir. Aslında, insanlara benzer şekilde, bir kedinin merkezi sinir sistemi, vücuda mesajlar göndermek için karmaşık bir sinir ağıyla çalışır. Beyin omurilikten sinyaller gönderir, bu sinyaller daha sonra sinirlere gider, organlara ve kaslara nasıl çalışacaklarını söyler. Vücutta gelişen bir şey bu sinyallere müdahale ettiğinde çeşitli problemler ortaya çıkabilir. Bazı nörolojik hastalıklar ilaçlarla, bazıları ise ameliyatla tedavi edilebilir veya yönetilebilir.
Kedilerde Nörolojik Bozukluk Nedir?
Nörolojik bozukluklar, kedinizin sinir sisteminin bozulmasından kaynaklanır. Sorun beyinde ise nöbetler olabilir. Bununla birlikte, omurilikteki bir enfeksiyon, dengesiz bir yürüyüşe, uzuvların işleyişinde sorunlara veya tam felce neden olabilir. Sinirlerin bozulması, kedinizin vücudunun yüzü, ağzı, bacakları veya pençeleri dahil hemen hemen her bölümünü etkileyebilir. Sinir sistemi, kedinizin temel vücut işlevlerinin çoğunu etkilediğinden, nörolojik bir sorun varsa denge, konuşma (miyavlama), yemek yeme, idrar yapma ve dışkılama sorunları da mevcut olabilir.
Kedilerde Nörolojik Bozuklukların Belirtileri
Lezyonun konumuna ve nedenine bağlı olarak, çeşitli semptomlar nörolojik bir hastalığın nedeni olabilir. Bununla birlikte, bir kedi size başının dönüp dönmediğini, yönünü şaşırmış veya depresyonda olup olmadığını söyleyemez, bu nedenle fiziksel sıkıntı belirtilerini aramak tanıda çok önemlidir. Birincisi, nöbetler, ani körlük, sarhoş bir yürüyüşle yürüyememe veya hatta yüzde veya uzuvlarda kısmi veya tam felç gibi belirgin semptomlar vardır. Kas seğirmesi veya titreme gibi durumları fark etmek daha zor olabilir. Bu nedenle kedinizi belli bir süre sessizce izleyip, gözlemlemeniz gerektirebilir. Kedinizin yönünü şaşırmış veya kafası karışmış gibi davranıyorsa, anormal derecede hızlı göz hareketleri (nistagmus) varsa, başı eğilmişse veya daireler çizerek yürümeye başlıyorsa not alın çünkü bu ciddi bir şeyin işareti olabilir. Ve bu işaretlerden herhangi birini fark ederseniz, acil bir muayene planlaması için veterinerinizi arayın.
Kedilerde Nörolojik Hastalıkların Teşhisi
Bir veteriner muayenehanesinde eksiksiz bir nörolojik değerlendirme yapılmalıdır. İlk olarak, veterineriniz kedinizin tıbbi geçmişini soracaktır. Daha sonra kapsamlı bir fizik muayene yapacaktır. Kedinizin reflekslerini kontrol eder, gözlerini inceler ve ağrısını değerlendirir. Çoğu durumda, veteriner kedinizin hareketlerini de izlemek isteyecektir.
Veterineriniz, fiziksel muayenenin sonucuna göre laboratuvar çalışması gibi ek teşhisler isteyebilir. Tam kan sayımı, kan kimyası ve idrar tahlili istenebilir ve bir tiroid testi, bazen hafif nörolojik belirtilerle kendini gösterebilen kedi hipertiroidizmini ekarte edebilir. Veterineriniz yüksek tansiyonuda kontrol etmek isteyebilir.
Uzuvların ve omurganın radyografileri (röntgen) çekmek, travma veya vücuttaki büyük tümörler gibi bariz sorunları ortaya çıkarabilir. Yine de veterineriniz semptomların kesin nedenini belirleyemiyorsa, bulguları gözden geçirecek ve muhtemelen tümörleri, iltihabı kontrol etmek için MRI veya BT taraması gibi daha karmaşık görüntüleme yöntemlerini önerecektir.
Nörolojik Bozuklukların Nedenleri
Bazen, birkaç teşhis testiyle birlikte bir veteriner muayenesi, kedinizin nörolojik işlev bozukluğunun nedenini ortaya çıkarabilir. Tümörler ve enfeksiyon dışında, bazı toksinler sinir sistemini de etkileyebilir. FIV, FeLV veya FIP gibi bulaşıcı hastalıklar, nörolojik semptomlara da neden olabilir.
Nörolojik Bozuklukların Tedavisi
Kedilerde nörolojik bozuklukların tedavisi, bozukluğun teşhisi ile başlar ve bakım, tanıya göre büyük ölçüde değişir.
- Nöbet bozukluklarının tedavisi: Nöbetler, genellikle seğirme, kasılma ve istemsiz idrara çıkma / dışkılama gibi bazı vücut kontrol kaybını içerir. Kediler çeşitli nedenlerden dolayı nöbet geçirebilir, ancak nöbetin kesin bir nedeni gösterilmediğinde, kediye genellikle epilepsi teşhisi konur. Bu genellikle ilaçla tedavi edilir. Kedinizde epilepsi varsa, veterinerinizle düzenli olarak iletişim kurmanız ve bir tedavi protokolü başlattıktan sonra takip ziyaretleri için geri dönmeniz önemlidir. Epilepsi genellikle çeşitli ilaçların günlük uygulanmasıyla yönetilebilir.
- Menenjit ve ensefalit tedavisi: Menenjit, beyni ve omuriliği kaplayan zarın iltihaplanması genellikle enfeksiyondan (bakteriyel, viral, mantar veya parazitik) kaynaklanır. Bu iki durum aynı anda ortaya çıkabilir (meningoensefalit). Bu durumlarda kedinin bağışıklık sistemiyle ilgili bir sorunu işaret edebilir. Tedavi, iltihabı azaltmak ve bağışıklık sistemini değiştirmek için kortikosteroid kullanımını içerir. Antibiyotikler, antifungaller veya antiparaziter ilaçlar da endike (bir ilacın kullanılmasını gereketiren durumlar) olduğunda kullanılır. Destekleyici bakım, sıvı uygulaması, ağrı yönetimi ve besin takviyelerini içerebilir.
- Vestibüler hastalığı tedavi etmek: Vestibüler hastalık, kulak kanallarındaki vestibüler sistemini kontrol eden sinirler üzerinde baskı olduğunda olur. Bu durum kedilerde sıklıkla baş dönmesine neden olur. Kediler sarhoş veya baş dönüyormuş gibi görünebilir, başlarını eğebilir veya hızlı anormal göz hareketleri gösterebilirler. Büyük bir kulak enfeksiyonu veya tümörü vestibüler disfonksiyona yol açabilir veya suçlu menenjit, ensefalit veya meningoensefalit olabilir. Tedavi, işlev bozukluğunun gerçek nedenine bağlıdır. Kedinizin bir kulak enfeksiyonu varsa, kulak damlalarına ve ağızdan alınan ilaçlara ihtiyacı olabilir. Destekleyici bakım gerektiğinde verilir.
- Bilişsel işlev bozukluğunun tedavisi: Bilişsel işlev bozukluğu veya demans en yaygın olarak yaşlı kedilerde görülür. Demanslı kediler, çöp kutusunu nasıl kullanacaklarını, mama kabının nerede olduğunu ve evin içinde nasıl dolaşacaklarını “unutuyorlar”. Bilişsel işlev bozukluğunun tedavisi yoktur, ancak bazı ilaçlar ve besin takviyeleri ilerlemesini yavaşlatabilir.
- İntervertebral Disk Hastalığının Tedavisi: İntervertebral Disk Hastalığı (IVDD), omuriliğe baskı uygulayarak ağrıya ve olası felce yol açan omuriliklerin iltihaplanması veya yer değiştirmesini içerir. Genellikle köpeklerde daha yaygın olmasına rağmen, IVDD bazen kedilerde ortaya çıkabilir. Hafif vakalarda (evcil hayvan hala yürüyebiliyorsa), veterinerler dinlenme, iltihap önleyici ilaçlar ve kas gevşetici maddeler içeren bir yaklaşım deneyebilirler. Cerrahi genellikle ciddi vakalar için tek tedavi yöntemidir.
Beyin Tümörlerinin Neden Olduğu Nörolojik Bozukluklar
Beyin tümörleri; nöbetler, koordinasyon bozukluğu, körlük ve davranış değişiklikleri gibi sayısız sorunu tetikleyebilir. Klinik belirtiler, büyük oranda tümörün boyutuna ve konumuna bağlıdır. Meningiom adı verilen iyi huylu tümörler genellikle ameliyatla çıkarılabilir. Ameliyat olan menenjiyomlu kediler, tümör çıkarıldıktan sonra genellikle normal hayatlar yaşarlar. Bununla birlikte, cerrahi olarak çıkarılmadan bu tip tümör genişleyebilir ve daha fazla nörolojik işlev bozukluğuna yol açabilir.
Nörolojik Bozukluklar Nasıl Önlenir?
Pek çok nörolojik bozukluk önlenemez, ancak sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek her kediyi en iyi durumda tutar. Kedinize yetişkinlik döneminde yüksek kaliteli bir mama verin. Boğuşmak, oynamak ve egzersiz yapmak için geniş bir alan yaratın. Ve her zaman kedinize sevgi ve ilgi gösterin.
